Jazda w peletonie jest bardziej efektywna, a także szybsza niż solowa. Widać to ewidentnie w kolarstwie zawodowym, gdzie drużyny korzystają z tej metody, aby ich najsilniejszy zawodnik mógł zachować maksymalnie dużo siły i w późniejszej części trasy zaatakować i wysunąć się na prowadzenie, uciekając peletonowi. Warto wiedzieć, że siła dużego peletonu jest zawsze większa i pozwala na zachowanie większej ilości energii niż jazda w mniejszej grupie. Można porównać to do lotu ptaków w kluczu. W draftingu istnieją jednak pewne zasady, a metoda ta nie zawsze jest dozwolona w regulaminie zawodów.
Czym jest drafting?
Drafting nazywany jest inaczej jazdą na kole zawodnika jadącego przed nami. Ten właśnie rower bierze na siebie opór powietrza, dając pozostałym korzyści aerodynamiczne. W kolarstwie jest to jazda bezpośrednio za innym rowerem, co ciekawe jednak również koło niego. Im mniejsza odległość od poprzedzającego kolarza, tym większa korzyść dla jadącego za nim. Ten sposób jazdy można zauważyć na zawodach kolarskich, jednak często jest on zabroniony podczas większości imprez organizowanych w Polsce. Dokładne zasady draftingu są opisane w regulaminie poszczególnych zawodów.
Drafting - jakie są zasady?
Pragnąc wyjaśnić zasady draftingu należy w pierwszej kolejności poznać kilka pojęć związanych z tym zjawiskiem. Na większości zawodów regulamin określa strefę draftingu, jednak zasady nie są ujednolicone. W efekcie najczęściej przyjmuje się te, które panują podczas zawodów na dystansie Iron Man. Przyjmuje się, że strefa draftingu to 12 metrów od przedniego koła osoby jadącej przed nami a naszym przednim kołem. Warto jednak wiedzieć, że w zależności od dystansu, na jakim rozgrywane są zawody, strefa ta może wynosić 7, 10 czy nawet 20 metrów.
Wśród przepisów znajduje się także nakaz trzymania się wyłącznie jednej strony jezdni. Druga część trasy służy jako strefa wyprzedzania i przeznaczona jest dla zawodników, który chcą uciec peletonowi bądź zwyczajnie wyprzedzić grupę. Przepisy mówią jednak również o tym, ile czasu zawodnik może spędzić w strefie wyprzedzania:
- przy 7 metrowej strefie draftingu zawodnik ma 15 sekund na manewr wyprzedzania,
- dla 10 metrów strefy draftingu jest to 20 sekund,
- przy 12 metrach jest to aż 25 sekund.
Jeśli manewr wyprzedzania trwa zbyt długo, na zawodnika mogą zostać nałożone kary.
Zawodnik podejmujący się wyprzedzania powinien znajdować się nie bliżej niż 2 metry z tyłu i 2 metry z boku od swojego rywala. Zbliżenia do innego zawodnika są dozwolone jeszcze w przypadku dojazdu do zakrętów, w celu uniknięcia niebezpiecznej sytuacji lub w momencie pojawienia się zwężenia drogi. W przeciwnym razie zbliżyć się na niewielką odległość można tylko wtedy, gdy podejmowany jest manewr wyprzedzania.
Istotne jest także, aby wiedzieć, że pomysł, aby naruszać strefę draftingu, a następnie się z tego wycofać, jest niemożliwy. Wycofanie się z podjętego manewru wyprzedzania skutkuje natychmiastową karą. Dozwoloną opcją, aby naruszyć strefę draftingu, jest wjazd oraz wyjazd ze strefy zmian.
Kiedy Twoje przednie koło znajdzie się przed przednim kołem zawodnika wyprzedzanego, ma on obowiązek dostosować odległość do Ciebie i ma na to również maksymalnie 25 sekund w zależności od tego, ile metrów wynosi strefa draftingu.
Należy także wspomnieć, że nie jest dozwolone jechanie z boku zawodników i utrudnianie im wyprzedzania. Taka jazda bezpośrednio koło innej osoby może skutkować nałożeniem kary w wysokości 5 minut doliczanych do czasu końcowego.
Korzyści płynące z draftingu
Główną korzyścią płynącą ze stosowania draftingu jest jazda ze zmniejszonym oporem powietrza. Ten zysk aerodynamiczny pozwala na zachowanie większej ilości energii. Badania pokazują, że jest on naprawdę istotny, ponieważ zawodnik stosujący tę metodę może oszczędzić nawet 40% energii, co przełoży się zdecydowanie na lepszy czas końcowy w zawodach.
Kolarz stosujący jazdę na kole jako przemyślaną taktykę może utrzymać wysokie tempo przez dłuższy czas przy mniejszym wydatku energetycznym, a w efekcie poprawić swoje wyniki. Niewątpliwie warto również wspomnieć o tym, że jazda na kole wśród draftujących zawodników daje komfort psychiczny. Rywalizacja w bliskiej odległości prowadzi do wzrostu motywacji. Ostatnim aspektem jest możliwość rozwoju umiejętności dzięki obserwowaniu bardziej doświadczonych zawodników.
Jak bezpiecznie zrobić manewr wyprzedzania?
Jazda na kole jest dosyć niebezpieczna. Wymaga spokoju oraz unikania wykonywania gwałtownych ruchów. Podejmowanie manewru wyprzedzania może wydawać się trudne nieświadomym amatorom, którzy obawiają się kary za naruszenie strefy draftingu. Na szczęście wszystko jasno określają przepisy. Bezpieczeństwo gwarantuje zawodnikowi fakt, że na wyprzedzanie ma aż do 25 sekund, a kiedy jego przednie koło znajdzie się przed przednim kołem osoby jadącej uprzednio pierwszej, to ona ma obowiązek dostosować odległość.
Należy także bezwzględnie zapoznać się z regulaminem konkretnych zawodów, w jakich startujesz, aby mieć pewność, czy jazda na kole jest dozwolona oraz jakie obowiązują Cię zasady.
Czy drafting grozi otrzymaniem kary?
Tak, drafting grozi otrzymaniem kary. Zazwyczaj jednak przed jej przyznaniem sędzia słownie upomina zawodnika. Popularną praktyką jest także zaznaczanie przewinień na numerach startowych zawodników. Pierwsze przewinienie skutkuje zaznaczeniem na numerze literki "D", drugie dopisaniem kolejnego "D" oraz karą czasową, trzecie "D" skutkuje dyskwalifikacją.
Kary są często sygnalizowane kolarzowi poprzez pokazanie mu przez sędziego kartki żółtej, czerwonej bądź niebieskiej.
Do najczęstszych form karania zaliczamy doliczenie czasu do wyniku końcowego oraz zastosowanie metody stop&go. Oznacza ona, że zawodnik zostaje zatrzymany i musi odbyć karę na trasie w namiocie kar lub strefie zmian.
Czy jazda na kole to nieuczciwa praktyka?
Określenie strefy draftingu leży po stronie organizatorów wyścigu. Jazda na kole może wielu osobom kojarzyć się jako nieuczciwa praktyka, która budzi sporo kontrowersji. Daje ona korzyści, które uzależnione są od dystansu zawodów. Im będzie on większy, tym więcej kolarz może zyskać. Rodzi się jednak pytanie, czy dobry wynik osiągnięty dzięki draftingowi jest osiągnięciem indywidualnym czy zasługą pracy pozostałych zawodników, którzy zmniejszali opory powietrza.
W trakcie zawodów zdarza się, że nie tylko nieświadomi amatorzy korzystają z tej taktyki, lecz również w całkowicie przemyślany sposób robią to zawodowcy. Dochodzi niejednokrotnie nawet do sytuacji, w której w trakcie wyścigu tak wielu kolarzy stosuje drafting, że powstaje tak zwany "pociąg", utrudniający jazdę zawodnikom, którzy nie stosują jazdy na kole.
Odpowiadając sobie zatem na pytanie, czy jest to nieuczciwa praktyka, należy być uczciwym względem siebie samego i mieć świadomość, jakie przynosi korzyści, a także czym może grozić.
A osobom, które dopiero rozważają start swojej przygody z kolarstwem, polecamy artykuł Kolarstwo - na czym polega i jakie są rodzaje kolarstwa?
