Rynek kosmetyczny raczy nas kremami z filtrami chroniącymi przed szkodliwym promieniowaniem Uv, zaś społeczeństwo dopada plaga deficytu witaminy D3.
Media straszą nasz rakiem skóry z powodu nadmiernego promieniowania UV. Pod wpływem tych informacji masowo dajmy zarabiać koncernom kosmetycznym, które produkują kremy z filtrami. Oczywiście, wszystko w nadmiarze szkodzi i nikt nie będzie zachęcał, aby wystawiać się godzinami na słońce. Jednak szczelne przykrywanie skóry, stosowanie wysokich filtrów, nie daje naszej skórze szansy na prawidłową produkcję witaminy D. Rynek kosmetyczny raczy nas kremami z filtrami chroniącymi przed szkodliwym promieniowaniem Uv, zaś społeczeństwo dopada plaga deficytu witaminy D.
Pozornie wszyscy dużo wiemy na temat witaminy D. Przygotowaliśmy jednak wyczerpującą informację na temat tej witaminy wpływającej na kości, odporność, funkcjonowanie tarczycy.
W zasadzie mówi się o grupie witamin D, z czego najważniejsze to:
- D2 (ergokalcyferol) - pochodzenia roślinnego (+ drożdże)
- Witamina D3 (cholekalcyferol) - powstaje z cholesterolu w wyniku działania promieniowania UV.
- Witamina D3 uznaje się za prohormon. Pod wpływem promieni słonecznych pochodna cholesterolu w skórze przekształcana jest najpierw w prowitaminę D3, która następnie trafia do wątroby zajmującej się syntezą właściwej aktywnej witaminy D3.
Rola witaminy D3 i badania na jej temat
- Niezbędna do prawidłowego wchłaniania wapnia i fosforu, decydujących o kondycji układu kostnego, prawidłowej jego mineralizacji.
- Korzystnie wpływa na układ nerwowy. Bierze udział w przekazywaniu bodźców nerwowych do mięśni, co decyduje o ich napięciu, koordynacji.
- Wpływa na ogólny nastrój, zapobiega depresji
- Wyrównuje proporcje między wapniem i fosforem, które pobierane są z pożywieniem. Nadmiar pobieranego fosforu ogranicza pobór wapnia, co przekłada się na pogorszenie funkcjonowania układu kostnego.
- Wpływa pozytywnie na regulację glikemii, szczególnie u osób z insulinoopornością.
- Poprawia odporność organizmu.
- Pobudza przemianę materii za pośrednictwem gruczołu tarczowego.
- Zapobiega przerostowi gruczołów przytarczycznych (gruczoły produkują hormon PTH zwiększający uwalnianie wapnia z kości).
- Witamina D3 warunkuje funkcjonowanie układu limfatycznego. Czasem obniżony poziom witaminy D3 wiązany jest z rozwojem chorób autoimmunologicznych ( w tym Hashimoto). U osób z Hashimoto występuje często obniżony poziom witaminy D3.
Metabolizm i czynniki warunkujące aktywność witaminy D3:
- Witamina może być pobierana wraz z pożywieniem albo organizm sam ją produkuje z cholesterolu. Funkcjonowanie witaminy zależy od hormonów: kalcytoniny (obniża poziom wapnia i fosforanów we krwi) i parathormonu (PTH, zwiększa poziom wapnia we krwi poprzez zwiększone jego wydzielanie z kości). Deficyt PTH zmniejsza poziom syntetyzowanej witaminy D3. Wzrost stężenia wapnia, na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego, hamuje syntezę aktywnej D3. Uszkodzenie wątroby, niska zawartość kwasów żółciowych w żółci i jej wysoka zasadowość powodują redukcję aktywności biologicznej witaminy D. Przedawkowanie witaminy D3 powoduje uwalnianie wapnia z kości, co prowadzi do jego wzrostu we krwi. Wapń jest przechwytywany przez różne tkanki miękkie, co może doprowadzić do ich zwapnienia. Ten destrukcyjny proces obejmować może: nerki, naczynia krwionośne, mięsień sercowy, skórę. Wśród objawów tego stanu możemy wymienić: zaburzenia pokarmowe, brak łaknienia, bóle głowy mięśni. Do hiperwitaminozy może doprowadzić kilkumiesięczna kuracja witaminą D z dawką dobową 25-75 mikrogramów/kg masy ciała
- Na możliwości ustroju w zakresie syntezy witaminy D3 wpływ ma: region zamieszkiwania (w Polsce warunki do prawidłowej produkcji witaminy D3 występuje od kwietnia do września), zanieczyszczenie powietrza, koloryt i struktura skóry (ciemniejsza pigmentacja i zrogowacenie utrudnia produkcję witaminy).
- Niektóre leki jak np.: fenytoina (lek przeciwdrgawkowy i przeciwarytmiczny stosowany w zaburzeniach rytmu serca, nerwobólach), barbiturany (leki nasenne) upośledzają funkcjonowanie witaminy, w wyniku czego może dochodzić do hipokalcemii (obniżony poziom wapnia)
- Pomocnikiem witaminy D jest witamina K2, która odpowiada również za zdrowe kości, zapobiega rozwojowi płytki miażdżycowej. K2 wchłaniania jest z jelita cienkiego, co wzmaga obecność żółci i soku trzustkowego.
Zapotrzebowanie: niemowlęta – średnio 20 mikrogramów/dobę (600 – 800 UI); dzieci powyżej 9 roku życia 15 -25 mikrogramów/dobę (600-1200 IU).
Określenie zapotrzebowanie będzie uzależnione od wieku stanu zdrowia, proporcji wapnia i fosforu, trybu życia. Większe zapotrzebowanie mogą wykazywać osoby starsze.
Niedobór witaminy D3
- Krzywica u dzieci i niemowląt
- Procesy rozmiękczania (osteomalacja), rzeszotowienia (osteoporoza), kruchości kości u osób starszych
Możemy wyróżnić dwa źródła tej witaminy: pożywienie oraz cholesterol, z którego powstaje prowitamina D3.
Pokarmy bogate w witaminę D3 to: ryby (np. halibut 4 mikrogramy/100g; węgorz 80 mikrogramów/100g), grzyby (borowiki 7 mikrogramów/100g, pieczarki 4 mikrogramy/100g), żółtka jaj, tran.
Suplementuj w dobrej formie pozwalającej na pełną przyswajalność.
Wszystkie objawy niedoboru witaminy D związane z układem kostnym mogą również wynikać z deficytu wapnia i fosforu.
